Obrzęk limfatyczny występuje na skutek wrodzonej niewydolności lub uszkodzenia układu limfatycznego (naczyń i/lub węzłów chłonnych), powodujących obniżoną wydajność odpływu chłonki (limfy). W następstwie zalegania chłonki dochodzi do ciężkich zaburzeń funkcji tkanek i narządów oraz zastępowania ich struktur komórkowych przez tkankę łączną i tłuszczową. Często dochodzi do nawracających zapaleń skóry i naczyń chłonnych przebiegających z gorączką.

W skład kompleksowej terapii przeciwobrzękowej wchodzi:

Manualny drenaż limfatyczny (MDL) to delikatne, powierzchowne odkształcanie tkanek przeprowadzane ze zmiennym naciskiem przy użyciu odpowiednich technik. Zabieg zawsze rozpoczyna się w okolicy szyi, u zbiegu głównych pni limfatycznych z układem żylnym, a następnie obejmuje ćwiartki tułowia wolne od obrzęku, przyległe do kończyny obrzękniętej, a na końcu obszar samego obrzęku. W żadnym momencie zabieg ten nie jest bolesny dla pacjenta. W przypadku niektórych obrzęków manualny drenaż limfatyczny można wzbogacić o techniki pozwalające na redukcję zawartości substancji białkowych, rozluźniające zwłóknienia tkankowe, mobilizację blizn pooperacyjnych i popromiennych i o drenaż powierzchowny i głęboki brzucha.

Kompresjoterapia (bandażowanie) jest niezbędnym elementem terapii, realizuje się ją przy użyciu specjalistycznych bandaży kompresyjnych oraz specjalistycznej odzieży kompresyjnej przeznaczonej do zastosowania u pacjentów z obrzękiem limfatycznym. Specjalistyczna technika zawijania pozwala na uzyskanie stopniowanego ciśnienia malejącego ku górze. Zadaniem opatrunku uciskowego jest zabezpieczenie efektów pracy terapeuty oraz sprowokowanie wchłaniania płynów z przestrzeni międzykomórkowej do sieci kapilar poprzez zwiększenie ciśnienia tkankowego.

Ćwiczenia fizyczne dopełnią one terapię poprzez uruchomienie pompy mięśniowo-stawowej i wspomogą odpływ krwi żylnej. Poza tym umożliwią zachowanie bądź przywrócenie pełnej sprawności, poprawę ogólnej wydolności organizmu, a przez to jak najlepsze funkcjonowanie ruchowe.

Terapia obrzęku limfatycznego składa się z dwóch faz. Pierwszej udrażniającej, podczas której trwania wykonuje się codziennie manualny drenaż limfatyczny i bandażowanie obrzękniętej kończyny. Uzupełnieniem są specjalnie dobrane ćwiczenia wspomagające przepływ chłonki. Należy pamiętać również o higienie i pielęgnacji skóry. Czas jej trwania uzależniony jest od rozległości oraz stadium obrzęku. Najczęściej trwa od 2 do 6 tygodni. Po zakończeniu pierwszej fazy rozpoczyna się druga, zachowawczo-optymalizująca, której celem jest utrwalenie uzyskanego efektu poprzez terapię ruchową/ćwiczenia, pielęgnacje skóry, kompresję kończyny czyli noszenie odpowiednio dobranego rękawa, pończoch lub rajstop na dzień, obserwacji obrzęku i stałej kontroli lekarskiej.